Bệnh tay chân miệng – Nguyên nhân, triệu chứng, phòng tránh và điều trị 2024

Bệnh tay chân miệng là một loại nhiễm trùng cấp tính do virus gây ra và thường xảy ra ở trẻ em. Vì nó có khả năng lây lan nhanh trong cộng đồng nên đây là một trong những bệnh lý phổ biến mà các bác sĩ nhi khoa quan tâm nhất. Mặc dù thường không gây nguy hiểm đến tính mạng, nhưng bệnh này lại gây ra nhiều khó chịu và phiền toái cho người bệnh. Chính vì vậy, hiểu rõ về bệnh tay chân miệng là cực kỳ quan trọng để phòng tránh và điều trị hiệu quả.

1. Giới thiệu về bệnh tay chân miệng

1.1. Định nghĩa và nguyên nhân gây bệnh

Bệnh tay chân miệng, còn được gọi là HFMD, là một bệnh nhiễm trùng thường gặp ở trẻ nhỏ, đặc biệt là những đứa trẻ dưới năm tuổi. Tuy nhiên, cả người lớn và trẻ em cũng có thể mắc bệnh này. Thường xuyên, bệnh tay chân miệng gây ra các vết phát ban nước trên cơ thể, đặc biệt là ở miệng, lòng bàn chân và lòng bàn tay.

Bệnh do các loại virus gây ra, thường là Enterovirus 71 (EV71) hoặc Coxsackie A16. Những loại virus này có khả năng lây lan rất dễ dàng và có thể tồn tại trong môi trường trong một thời gian khá dài.

1.2. Phổ biến ở độ tuổi nào và tại sao

Bệnh tay chân miệng thường xảy ra ở trẻ em, đặc biệt là những người dưới năm tuổi. Điều này có thể là kết quả của hệ miễn dịch của trẻ sơ sinh và thiếu sức khỏe để đối phó với vi rút gây bệnh. Ngoài ra, vi rút dễ dàng lây lan từ người này sang người kia khi trẻ nhỏ ở gần nhau và chia sẻ đồ dùng.

2. Nguyên nhân gây bệnh tay chân miệng

Bệnh tay chân miệng (Bệnh tay, chân và miệng – HFMD) là một bệnh truyền nhiễm do virus gây ra và thường xảy ra ở trẻ em dưới 5 tuổi. Bệnh này có nhiều nguyên nhân, bao gồm:

• Coxsackie A16 virus: Bệnh tay chân miệng do đây gây ra là  phổ biến nhất. Virus này thuộc nhóm enterovirus và lây lan trực tiếp qua dịch tiết của bệnh nhân.
• Enterovirus 71 hoặc EV71: Enterovirus 71 có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng hơn như viêm màng não, viêm não và các bệnh lý thần kinh khác, mặc dù nó ít phổ biến hơn.
• Thông qua đường tiêu hóa: Thông thường, virus gây bệnh tay chân miệng lây lan qua phân và dịch tiết mũi họng. Khi trẻ em chạm vào các bề mặt hoặc đồ chơi bị nhiễm virus, họ có thể lây nhiễm virus và sau đó đưa tay vào miệng.
• Lây lan thông qua giao tiếp trực tiếp: Việc tiếp xúc trực tiếp với người nhiễm bệnh, chẳng hạn như hôn họ hoặc chạm vào vết loét hoặc dịch tiết của họ, cũng có thể dẫn đến lây nhiễm.
• Thông qua đường hô hấp: Người nhiễm bệnh ho hoặc hắt hơi có thể tiếp xúc với các giọt hô hấp mang virus, khiến những người xung quanh dễ bị lây nhiễm.
• Vệ sinh không sạch sẽ: Điều kiện vệ sinh kém, chẳng hạn như không rửa tay đúng cách sau khi đi vệ sinh hoặc trước khi ăn, có thể làm tăng khả năng lây lan virus.
• Môi trường có nhiều người: Do sự tiếp xúc gần gũi giữa trẻ em, các nơi đông người, đặc biệt là trường học, nhà trẻ và khu vui chơi, thuận lợi cho virus lây lan nhanh chóng.

Hiểu rõ nguyên nhân gây ra bệnh tay chân miệng giúp phòng ngừa tốt hơn và giảm nguy cơ lây nhiễm.

3. Triệu chứng của bệnh tay chân miệng

Các triệu chứng chính của bệnh tay chân miệng bao gồm:

• Sốt: Đây là triệu chứng đầu tiên và có thể kéo dài từ một đến hai ngày.
• Đau họng: Trẻ em có thể bị đau và khó chịu khi nuốt nước bọt hoặc ăn uống.
• Phát ban nước: Vết phát ban nhỏ xuất hiện ở miệng, lòng bàn tay và chân. Ban đầu có thể mọc như mụn nước, sau đó sẽ nổi thành những vết phồng nước rồi vỡ, để lại vết loét màu đỏ nhạt.
• Nôn mửa, buồn nôn: Khi trẻ bị đau họng và sốt cao, chúng có thể không muốn ăn và thậm chí nôn mửa.
• Mệt mỏi và khó chịu: Trẻ em bị bệnh tay chân miệng có thể cảm thấy mệt mỏi và không thoải mái.
• Các triệu chứng khác: Một số trường hợp nghiêm trọng có thể dẫn đến các biến chứng, chẳng hạn như viêm não màng não, viêm dây thần kinh, viêm phổi, v.v.

4. Cách phòng tránh bệnh tay chân miệng

Phòng ngừa bệnh tay chân miệng rất quan trọng, đặc biệt là ở những nơi có nhiều trẻ em. Các phương pháp sau đây có thể ngăn ngừa bệnh tay chân miệng:

Rửa tay thật sạch:

• Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch, đặc biệt là sau khi đi vệ sinh và trước khi tiếp xúc với người bệnh hoặc các bề mặt có thể bị nhiễm virus.

Đảm bảo vệ sinh cá nhân:

• Khi ho hoặc hắt hơi, hãy dạy trẻ không cắn móng tay, đưa tay lên miệng và che miệng.
• Khi ho hoặc hắt hơi, sử dụng khăn giấy và vứt bỏ ngay sau khi sử dụng.

Vệ sinh môi trường:

• Đảm bảo các bề mặt thường xuyên tiếp xúc như đồ chơi, tay nắm cửa, bàn ghế và các vật dụng khác được sạch sẽ và khử trùng.
• Đảm bảo rằng các khu vực sinh hoạt được giữ sạch sẽ, đặc biệt là các nhà vệ sinh.

Đừng tiếp xúc với những người bị bệnh:

• Người lớn hoặc trẻ em bị bệnh tay chân miệng nên tránh tiếp xúc với người khác cho đến khi các triệu chứng kết thúc.
• Tránh đưa trẻ đến trường học, nhà trẻ hoặc nơi công cộng cho đến khi họ hồi phục hoàn toàn.

Sử dụng đồ đạc riêng biệt:

• Không dùng đồ dùng cá nhân như bàn chải đánh răng, khăn mặt và ly uống với người khác.

Mở rộng sức đề kháng:

• Trẻ em cần được cung cấp chế độ dinh dưỡng cân đối và đầy đủ để tăng cường hệ miễn dịch.
• Khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động thể chất đều đặn và duy trì một chế độ nghỉ ngơi hợp lý.

Giáo dục và cải thiện nhận thức:

• Giáo dục trẻ em và người chăm sóc về tầm quan trọng của việc giữ sạch môi trường xung quanh và cá nhân.
• Cung cấp cho cộng đồng thông tin và hướng dẫn cụ thể về cách phòng ngừa bệnh tay chân miệng.

Theo dõi và kiểm tra tình trạng sức khỏe:

• Đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay lập tức để được khám và điều trị bệnh tay chân miệng.
• Theo dõi sức khỏe của trẻ em trong gia đình và trong cộng đồng để phát hiện và xử lý các trường hợp nhiễm bệnh nhanh chóng.

Bảo vệ sức khỏe của cộng đồng và trẻ em sẽ được bảo vệ khỏi bệnh tay chân miệng bằng cách thực hiện các bước trên.

5. Điều trị bệnh tay chân miệng

Điều trị bệnh tay chân miệng chủ yếu bao gồm điều trị triệu chứng và cung cấp hỗ trợ cho cơ thể hồi phục. Chưa có phương pháp điều trị duy nhất cho bệnh này, nhưng bạn có thể giảm triệu chứng và tăng cường sự phục hồi bằng cách thực hiện những điều sau đây:

Thư giãn và duy trì sức khỏe: 

• Khuyến khích trẻ nhận được lượng nghỉ ngơi đầy đủ cần thiết để cơ thể có thể tự hồi phục.

Tiêu thụ đủ nước:

• Đảm bảo rằng trẻ uống đủ nước, đặc biệt là khi chúng bị sốt hoặc tiêu chảy. Nước lọc, nước trái cây hoặc dung dịch bù nước đường uống (ORS) đều có thể được sử dụng.

Hạ đau và sốt:

• Theo hướng dẫn của bác sĩ, sử dụng thuốc giảm đau, hạ sốt như paracetamol hoặc ibuprofen để giảm đau miệng, đau họng và hạ sốt.
• Đừng cho trẻ em dùng aspirin vì có nguy cơ gây ra hội chứng Reye.

Đảm bảo vệ sinh miệng:

• Để giảm đau và làm sạch vùng miệng, khuyến khích trẻ súc miệng bằng nước muối loãng hoặc dung dịch súc miệng kháng khuẩn nhẹ.
• Để giảm kích ứng niêm mạc miệng, hãy tránh ăn thực phẩm cay, nóng hoặc có vị chua.

Ăn uống cân bằng:

• Các loại thực phẩm mềm, dễ nuốt và dễ tiêu hóa như cháo, súp và trái cây xay nhuyễn nên được cho trẻ ăn.
• Đừng ăn những thứ cứng, cay nóng, có vị chua hoặc mặn vì chúng có thể gây kích ứng.

Chăm sóc và theo dõi tại nhà:

• Theo dõi sức khỏe của trẻ hàng ngày và ghi nhận các triệu chứng.
• Giữ khu vực sinh hoạt của trẻ sạch sẽ và rửa tay thường xuyên cho cả trẻ và người chăm sóc.

Trị liệu các biến chứng:

• Cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay để được điều trị nếu trẻ có triệu chứng hoặc biến chứng nghiêm trọng như viêm màng não hoặc viêm não.

Xem xét bác sĩ:

• Nếu trẻ bị sốt cao không giảm, khó thở, nôn mửa hoặc có bất kỳ dấu hiệu mất nước nghiêm trọng nào, hãy đưa trẻ đến gặp bác sĩ.
• Bác sĩ có thể đưa ra lời khuyên và đơn thuốc cụ thể cho trẻ.

Để đảm bảo rằng trẻ hồi phục nhanh chóng và tránh các biến chứng, việc chăm sóc đúng cách và theo dõi sát sao là rất quan trọng. Tuy nhiên, bệnh tay chân miệng thường tự khỏi sau 7 đến 10 ngày.

6. Bệnh tay chân miệng và biến chứng

Bệnh tay chân miệng có thể gây ra nhiều biến chứng khác nhau, đặc biệt là khi lây nhiễm bởi virus EV71. Tuy nhiên, bệnh thường không gây tử vong. Biến chứng của bệnh tay chân miệng có thể bao gồm:

• Viêm não mô cầu: Đây là biến chứng nguy hiểm nhất của bệnh tay chân miệng và có thể gây tử vong hoặc để lại di chứng nghiêm trọng.
• Viêm màng não: Đây là một biến chứng nguy hiểm của bệnh tay chân miệng và có thể gây ra các triệu chứng như buồn nôn, đau đầu, lợi súng cứng và trong những trường hợp nặng có thể dẫn đến tử vong.
• Viêm phổi: Bệnh tay chân miệng cũng có thể gây viêm phổi, đặc biệt là ở trẻ em có hệ miễn dịch kém.
• Viêm dây thần kinh: Biến chứng này gây ra các triệu chứng như đau đầu, nhức mỏi, mất cân bằng và khi nặng có thể dẫn đến liệt nửa người.

7. Bệnh tay chân miệng và virus EV71

Một trong những loại virus gây bệnh tay chân miệng là Enterovirus 71 (EV71), như đã đề cập trước đó. Đây là một loại virus gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng và thậm chí tử vong.

Tính đến nay, chưa có phương pháp điều trị duy nhất để điều trị bệnh tay chân miệng do virus EV71 gây ra. Cách hiệu quả nhất để ngăn ngừa diễn biến nghiêm trọng của bệnh là ngăn ngừa lây lan virus và giám sát chặt chẽ các biến chứng.

8. Bệnh tay chân miệng và virus Coxsackie

Một trong những loại virus gây bệnh tay chân miệng là virus Coxsackie A16. Tuy nhiên, các đặc điểm của loại virus này không tương đương với virus EV71. Bệnh tay chân miệng do virus Coxsackie A16 gây ra thường kém nghiêm trọng hơn và ít biến chứng hơn.

Cách chính để đối phó với bệnh tay chân miệng do virus Coxsackie A16 là ngăn chặn lây nhiễm virus và điều trị các triệu chứng của bệnh.

9. Lợi ích khi điều trị bệnh tay chân miệng kịp thời

Điều trị bệnh tay chân miệng kịp thời giúp trẻ hồi phục nhanh chóng và giảm nguy cơ biến chứng. Đây là một số lợi thế cụ thể::

• Giảm triệu chứng ngay lập tức: Trẻ em cảm thấy dễ chịu hơn và hồi phục nhanh hơn do các triệu chứng khó chịu như sốt, đau miệng, đau họng và phát ban giảm đi.
• Giảm biến chứng: Bệnh tay chân miệng có thể dẫn đến viêm màng não, viêm não hoặc viêm cơ tim. Nguy cơ xảy ra các biến chứng này được giảm bớt nhờ điều trị kịp thời.
• Giảm thời gian tiếp xúc với bệnh: Trẻ có thể nhanh chóng trở lại hoạt động bình thường và đi học trở lại sau khi được chăm sóc và điều trị đúng cách.
• Giảm khả năng lây nhiễm: Cách ly hợp lý và điều trị kịp thời giúp giảm nguy cơ lây nhiễm cho người khác, đặc biệt là ở những nơi như trường học và nhà trẻ, nơi trẻ em dễ bị nhiễm bệnh.
• Cải thiện sức khỏe tổng thể: Chăm sóc sức khỏe tốt làm cho hệ miễn dịch của trẻ tăng cường, khiến chúng khỏe mạnh hơn và ít có nguy cơ mắc các bệnh khác.
• Tăng cường nhận thức và các biện pháp phòng ngừa: Chăm sóc và điều trị kịp thời sẽ giúp phụ huynh và người chăm sóc hiểu rõ hơn về bệnh và phát triển các kế hoạch phòng ngừa tốt hơn cho lần sau.
• Hỗ trợ gia đình: Gia đình có thể yên tâm hơn về tình trạng sức khỏe của trẻ sau khi điều trị kịp thời.
• Hỗ trợ trẻ phát triển: Khi trẻ được điều trị kịp thời và hồi phục nhanh chóng, quá trình phát triển thể chất và tinh thần của chúng không bị gián đoạn. Điều này cho phép chúng tiếp tục học tập và vui chơi theo thói quen bình thường.

Do đó, việc điều trị kịp thời bệnh tay chân miệng cho trẻ không chỉ giúp chúng nhanh chóng hồi phục mà còn có lợi cho sức khỏe, sức khỏe tâm lý và sự phát triển tổng thể của chúng. Điều này cũng bảo vệ cộng đồng, đặc biệt là ở những nơi có nhiều trẻ em.

10. Kết luận

Bệnh tay chân miệng là một bệnh nhiễm trùng cấp tính dễ lây lan trong cộng đồng và thường xảy ra ở trẻ em. Bệnh này gây ra nhiều khó chịu và phiền toái cho người bệnh, mặc dù thường không gây nguy hiểm đến tính mạng. Điều trị và phòng ngừa bệnh tay chân miệng cần giáo dục và giám sát chặt chẽ. Để ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng, bạn nên đi khám và điều trị theo chỉ định của bác sĩ nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào hoặc nghi ngờ bị lây nhiễm virus.

Nhận thông tin mới nhất về cá cược tại Kubet.